Ο ρόλος των θεσμικών φορέων στην υποστήριξη των τοπικών επιχειρήσεων

Του Θ. Λουλούδη, Εκδότη της εφημερίδας ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ και υποψήφιου προέδρου του Επιμελητήριου Αχαΐας.

Στην Αρχαία Ρώμη ο θεός “Ιανός” ήταν διπρόσωπος, όπως και ο Δήμος Καλαβρύτων που σήμερα «εμφανίζεται» με δύο πρόσωπα ταυτόχρονα.
Το ένα πρόσωπο είναι της ακμής. Αποτελεί πασίγνωστο τουριστικό προορισμό για τον Οδοντωτό, το Χιονοδρομικό, ως city brake, τις Λίμνες Καστριών, τα ιστορικά Μοναστήρια κ.α. Υποδέχεται εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες ετησίως. Ο πολιτιστικός και φυσικός πλούτος έχει πολύ σοβαρή δυναμική να αναπτύξει περαιτέρω την περιοχή, να αναδείξει τα τοπικά της προϊόντα, να κρατήσει τον νέο κόσμο στον τόπο του.
Το άλλο πρόσωπο είναι της παρακμής. Αντιπροσωπευτικότερο παράδειγμα το οδικό δίκτυο, κατασκευασμένο πριν από 65 και πλέον έτη, η κακή κατάσταση του οποίου απειλεί τα χωριά με ερημοποίηση. Ο Δήμος έχει ανάγκη και από άλλες υποδομές όπως στον Οδοντωτό, στις δομές υγείας κ.α. Όπως και από κίνητρα για την προσέλκυση επενδύσεων, δημιουργίας σοβαρών brand για τα τοπικά προϊόντα και προβολής. Όλα αυτά διατυπώνονται εύστοχα στην πρόσφατη συνεδρίαση της Τουριστικής Επιτροπής Ανάπτυξης.

Ποιοι επηρεάζουν το εάν θα αναπτυχθεί η περιοχή και με ποια ταχύτητα; Που έχουν την ευθύνη ώστε η περιοχή να εκμεταλλευτεί τα πλεονεκτήματά της και να αντιμετωπίσει τις προσκλήσεις της: Είναι η Κεντρική κυβέρνηση με τα Υπουργεία, η Περιφέρεια, ο Δήμος, Περιφερειακοί και Δημοτικοί φορείς και ενώσεις, οι ίδιοι οι πολίτες και οι ενώσεις και σύλλογοί τους, αλλά και ο επιχειρηματικός κόσμος και τα Επιμελητήρια. Οι επιχειρηματίες και τα Επιμελητήρια είναι, μαζί με τους δημόσιους φορείς που υλοποιούν έργα υποδομής, οι 2 πιο σημαντικοί παράγοντες επιτάχυνσης της ανάπτυξης.

Τι μπορεί να κάνει το Επιμελητήριο Αχαΐας ώστε να συμβάλει στην βιώσιμη ανάπτυξη του Δήμου Καλαβρύτων:
• Να στηρίζει, να συμβουλεύει, να κατευθύνει και να συνδιαλέγεται με όλους.
• Να χρηματοδοτήσει τις απαραίτητες μελέτες.
• Να μετέχει, εάν χρειαστεί, σε μεγάλες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται στην περιοχή.
• Να παίρνει πρωτοβουλίες προσέλκυσης επενδύσεων, δημιουργίας επιχειρήσεων, εισοδήματος και απασχόλησης. Ότι χρειάζεται δηλαδή για να κρατήσουμε τον νέο κόσμο στον τόπο.

Ασχολούμενος με την οικονομία των Δήμων της Αχαίας για περισσότερα από 30 χρόνια, έχω μελετήσει τα σημαντικότερα ζητήματα που απασχολούν την περιοχή και επηρεάζουν (άμεσα και έμμεσα) την επιχειρηματικότητα. Αυτά είναι:

Εικόνα πόλης – αστικές αναπλάσεις:
• Η ανάπλαση τμήματος της πόλης, ενίσχυσε την τοπική επιχειρηματικότητα και τον τουρισμό. Το ίδιο μοντέλο να επεκταθεί και στα μεγάλα χωριά με φροντισμένη πλατεία, γήπεδο, παιδική χαρά και χώρο για στάθμευση. Αυτά βελτιώνουν την εμπειρία των επισκεπτών.
• Αγκάθι για την εικόνα της πόλης είναι η εικόνα του δικαστικού μεγάρου στην είσοδο της πόλης.

Περιβάλλον – ενέργεια – απορρίμματα:
• Οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης είναι πολύ ορατές στον Δήμο. Απαιτείται εκπόνηση σχεδίου με τη συμμετοχή του αρμόδιου υπουργείου και της περιφέρειας. Για όσα μέτρα προβλεφθούν, πρέπει να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση.
• Απαιτούνται πόροι από το ΠΕΠ «Δυτική Ελλάδα» και το ΕΠ «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή» για την επέκταση/ολοκλήρωση έργων ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης.
• Απαιτείται χρηματοδότηση για την υλοποίηση του τοπικού σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων (από κοινού με τον Δήμο Αιγιαλείας).

Μεταφορές – διασύνδεση – κυκλοφορία:
• Αναβάθμιση και άρση επικινδυνότητας της οδικής σύνδεσης Καλαβρύτων – Διακοπτού και Καλαβρύτων – Πατρών (μέσω της ΕΟ111)
• Αναβάθμιση της οδικής σύνδεσης με τα αξιοθέατα της περιοχής όπως και μεταξύ των χωριών/οικισμών του Δήμου.
• Εξασφάλιση χώρων – δημιουργία επιπλέον χώρων στάθμευσης σε σημεία με έντονη επισκεψιμότητα.
• Βελτίωση της προσβασιμότητας στα πεζοδρόμια των Καλαβρύτων, μεγάλων χωριών και σε αξιοθέατα της περιοχής

Ψηφιακός μετασχηματισμός:
• Ο Δήμος έχει λάβει ορισμένες πρωτοβουλίες ψηφιοποίησης της λειτουργίας του, που τον κατατάσσουν σε καλή θέση μεταξύ των μικρών δήμων της χώρας.
• Χρειάζεται η υλοποίηση περισσότερων πρωτοβουλιών smart city για την βελτίωση της εξυπηρέτησης των κατοίκων και των επιχειρήσεων από τις δημοτικές υπηρεσίες, πιθανά η εισαγωγή έξυπνων κάδων (που θα επιτρέψουν τη βελτιστοποίηση των δρομολογίων των απορριμματοφόρων, μειώνοντας το κόστος αποκομιδής), η επέκταση της αντικατάστασης οδοφωτισμού από ενεργειακά αποδοτικά φωτιστικά σώματα, κοκ.
• Πρόβλημα αποτελεί η υποστελέχωση υπηρεσιών του Δήμου – πιθανά μπορεί να αμβλυνθεί με επιπλέον ψηφιοποίηση λειτουργιών του Δήμου.

Παιδεία – κοινωνική πολιτική:
• Η δημοτικός μηχανισμός για τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων πρέπει να βελτιώσει την επιχειρησιακή του αποτελεσματικότητα.
• Κίνδυνος για την επιχειρηματικότητα και τη λειτουργία της κοινωνίας η ερήμωση της υπαίθρου και η υπογεννητικότητα.

Αθλητισμός:
• Ανάγκη αναβάθμισης και δημιουργίας δημόσιων χώρων άθλησης και ποδηλατοδρόμων.
• Ανάγκη ανάδειξης αθλητικού, φυσιολατρικού, περιπατητικού τουρισμού.
• Ανάγκη κεφαλαιοποίησης της αναβάθμισης του χιονοδρομικού κέντρου.

Πολιτισμός – τουρισμός:
• Η στρατηγική του brand και της προώθησης της περιοχής πρέπει να σχεδιαστεί και να επανεξετάζεται τακτικά, για να ανταποκρίνεται στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες. Ο Δήμος πρέπει να συμμετέχει σε αποστολές σε εκθέσεις τουρισμού που διοργανώνει ο ΕΟΤ και η Περιφέρεια.
• Ο Δήμος και οι φορείς της περιοχής μπορούν να καταγράψουν το πολιτιστικό προϊόν και να το διαθέσουν οργανωμένα (πχ. μέσα από ένα διεθνές ετήσιο φεστιβάλ) προσδίδοντας επιπλέον δυναμική στο τουριστικό προϊόν της περιοχής. Πολύ πετυχημένο παράδειγμα το Helmos Mountain Festival.

Επιχειρηματικότητα:
• Η δημοτική αρχή και οι φορείς της περιοχής έχουν εκμεταλλευτεί ευκαιρίες για χρηματοδότηση της εξωστρέφειας και της προβολής των τοπικών επιχειρήσεων (πχ. μέσω Interreg). Πρέπει η προσπάθεια αυτή να ενταθεί.
• Στο παρελθόν έχουν υλοποιηθεί προγράμματα που επιδοτούν την έναρξη επιχείρησης σε ορεινές/ απομακρυσμένες περιοχές ή/ και σε περιοχές που απέχουν αρκετά χιλιόμετρα από αστικά κέντρα. Οι φορείς της περιοχής πρέπει να επενδύσουν στην ενημέρωση των δυνητικά ωφελούμενων, ώστε α) να αναπτυχθεί περαιτέρω η επιχειρηματικότητα, β) να συγκρατηθεί ο πληθυσμός στις περιοχές αυτές.
• Απαιτείται η βελτίωση οδικών συνδέσεων σε κτηνοτροφικές μονάδες, καθώς και η ηλεκτροδότησή τους.